Đu Đủ Và Bí Quyết "Nhuộm" Sự Bền Vững Trong Hợp Tác Cùng Cộng Đồng

HỢP TÁC GIỮA DOANH NGHIỆP VÀ CỘNG ĐỒNG: CÂU CHUYỆN CỦA ĐU ĐỦ

Dạo quanh internet một vòng với cụm từ “doanh nghiệp hợp tác cùng cộng đồng dân tộc thiểu số”, có thể thấy trong phần kết quả tìm kiếm nổi lên là những cụm như “hỗ trợ”, “thúc đẩy”, “giúp”, “giải quyết thách thức kinh tế”, “đào tạo” cộng đồng. Những cụm từ này, một cách vô tình hay cố ý, khơi gợi cho người đọc ý niệm về một vị trí không ngang bằng giữa cộng đồng và các bên khác khi làm việc cùng nhau.

Một vài bài báo khác đề cập cụ thể tới việc gắn sản phẩm của các cộng đồng với những thương hiệu lớn hoặc chuỗi giá trị địa phương một cách bền vững, nhưng lại chưa phân tích được cụ thể sự bền vững này thể hiện ra sao trong mối quan hệ hợp tác giữa doanh nghiệp và cộng đồng.

Gần đây trong buổi tọa đàm “Xuôi ngược Hà Nội” thuộc sự kiện Lễ hội Thiết kế sáng tạo Hà Nội, anh Minh Giang - một trong những người sáng lập Đu Đủ, đề cập tới việc anh đã rất vui khi tìm được một đối tác cộng đồng “trung thực” với mình ngay từ đầu, và những câu chuyện sau đó khiến iSEE không khỏi thích thú với cách doanh nghiệp Đu Đủ của anh Giang nghĩ và thực hành sự bền vững khi làm việc với cộng đồng.

Đầu tiên, cần phải nhắc lại Đu Đủ là một nhãn hiệu chuyên về nhuộm chàm và nhuộm các màu tự nhiên khác. Khi nhắc đến “tự nhiên”, nhiều người nghĩ mọi công đoạn, mọi nguyên liệu phải là 100% hữu cơ. Hoá chất được coi là không tốt, không bền vững. Tuy nhiên, với Minh Giang, sự bền vững đầu tiên đến từ việc cộng đồng mà anh làm cùng và Đu Đủ cùng thành thật với nhau về quy trình làm việc.

Đối tác của anh Giang, bạn Vàng Thị Dế - dân tộc Mông ở Hà Giang - kể rằng trong công đoạn làm sợi lanh có bước làm trắng sợi lanh, ngày xưa cộng đồng sẽ dùng nước tro để làm trắng. Điều này có nghĩa phải chặt rất nhiều cây. Bây giờ thì cộng đồng chỗ Dế đang chuyển sang dùng dung dịch tẩy Javen để không phải chặt cây quá nhiều nữa, đặc biệt khi doanh nghiệp của Dế cũng đang phát triển và nhận được nhiều đơn hàng hơn. Dế và Minh Giang đều thẳng thắn và trung thực về sự thay đổi này trong quy trình, và sau đó hai bên cùng nhau tìm ra phương pháp dùng hoá chất tẩy trắng vải lanh an toàn và hiệu quả hơn.

Điều kiện quan trọng tiếp theo cho sự hợp tác tích cực giữa Đu Đủ và cộng đồng là sự tôn trọng, ghi nhận, nuôi dưỡng nội lực và sự tự chủ của cộng đồng từ phía Đu Đủ. Trong quá trình làm việc cùng các nhóm cộng đồng người Mông, anh Giang cho biết không phải người Mông nào cũng biết nhuộm chàm. Tuy vậy, cộng đồng có hình dung rất rõ về một thùng chàm tốt hay thùng chàm hỏng là như thế nào.

Từ quan sát và trải nghiệm cá nhân, anh Giang hiểu các cá nhân làm việc cùng mình cần thêm kỹ thuật để dung hòa và phát huy những cảm quan về việc nhuộm tự nhiên - những quan sát, cảm nhận và ký ức về mùi hương, màu sắc - đã đi vào tiềm thức của cộng đồng trong quá trình lớn lên. Với những kỹ thuật từ phía anh Giang, những cá nhân này và cộng đồng của họ có thể mở rộng hơn tri thức về nhuộm tự nhiên, và làm ra những sản phẩm theo cách mọi người muốn.

Cuối cùng, Đu Đủ ghi nhận những con người làm việc cùng mình trong bối cảnh gia đình của họ, và ghi nhận những khó khăn mang tính xã hội để cùng cộng đồng khám phá những cách làm việc mới giúp rút ngắn thời gian và hiệu suất hơn cho hai bên.

Anh Giang kể rằng hầu hết những người cung cấp vải lanh cho anh là phụ nữ, và họ “càng ngày càng bận hơn khi nhận thêm việc của anh” vì còn phải lo việc đồng áng và con cái. Ghi nhận lao động chăm sóc của cộng đồng, và cũng ý thức hơn về lợi thế của mình khi làm việc ở một thành phố lớn nơi đồ ăn thức uống chỉ cần đặt app là có, anh Giang cùng bà con tìm tòi nhiều cách thức trao đổi thông tin và trao đổi kỹ thuật trong việc nhuộm hiệu quả hơn.

Anh kể, bà con tự mày mò chế độ gửi tin nhắn thoại trên Messenger thay vì cứ cần là phải gọi điện trực tiếp cho anh như trước (vì nhiều bà con có thể nói nhưng không viết được tiếng Việt) hay anh Giang gửi link Youtube về các kỹ thuật nhuộm chàm mới để bà con tự nghiên cứu và thảo luận tiếp với nhau.

Có thể thấy, thực hành hợp tác với các cộng đồng thiểu số của Đu Đủ mở ra những cách hiểu khác về bền vững, và giúp tôi hiểu được những khó khăn và thách thức khi làm cùng cộng đồng; nhưng đồng thời cũng mở ra hy vọng cho những sự đồng hành bình đẳng, khoan dung và tự do được ấp ủ và nuôi dưỡng.

🌟 Câu chuyện hợp tác giữa doanh nghiệp và cộng đồng của Đu Đủ là một trong những trường hợp thú vị khác sẽ có trong khóa học “VỀ SỰ KHÁC, NHANH và CHẬM: ĐỐI THOẠI GIỮA DOANH NGHIỆP VÀ CỘNG ĐỒNG DÂN TỘC THIỂU SỐ TRONG LÀN SÓNG CÔNG NGHIỆP VĂN HOÁ” diễn ra ngày 19 - 20/12/2024. Hẹn gặp mọi người tại khoá học và hy vọng chúng ta sẽ có thêm những thảo luận về những sự hợp tác thành công và bền vững!

Nguồn ảnh: Facebook Đu Đủ

#iSEE #dantocthieuso #congnghiepvanhoa #nhuomcham

#iSEE, #dantocthieuso, #congnghiepvanhoa, #nhuomcham, #DuDu, #hoptac, #kinhdoanh, #congdong, #benvung

https://www.facebook.com/iseevn/posts/pfbid02etu2JR7U8x84cMADU1ZR4a9rWN5kKre7b95jVC8jTXqz9Y5SuDYvswiHpyi9f61Hl